ΘΕΟΛΟΓΟΙ
Εφραίμ Κατουνακιώτης,Γέροντας
Γεννήθηκε το 1912 στο Αμπελοχώρι Θηβών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Ιωάννης Παπανικήτας και η μητέρα του Βικτωρία. Ο παππούς του ήταν ο εφημέριος του χωριού και ο πατέρας του ψάλτης. Είχε άλλα τρία αδέρφια και όταν γεννήθηκε, ο πατέρας του έλειπε ως στρατιώτης στους Βαλκανικούς πολέμους. Η οικογένειά του μετακόμισε τότε στη Θήβα. Τελείωσε το Γυμνάσιο, αλλά η ζωή του ήταν ήδη καλογερική. Πριν γίνει μοναχός ονομαζόταν Ευάγγελος. Η μητέρα του, που αξιώθηκε του αγγελικού σχήματος πριν πεθάνει, είχε λάβει πληροφορία ότι, το θέλημα του υιού της να γίνει μοναχός, ήταν και θέλημα Θεού. Ο πατέρας του στην αρχή δεν συμφωνούσε με την απόφασή του, αλλά στο τέλος της ζωής του μόνασε δίπλα του και γηροκομήθηκε από αυτόν.
Το 1933 πήγε στην έρημο του Αγίου Όρους στα Κατουνάκια, στο ησυχαστήριο του Όσιου Εφραίμ του Σύρου, στους γεροντάδες Εφραίμ και Νικηφόρο, που είχαν καταγωγή από τη Θήβα και τους είχε γνωρίσει στα παιδικά του χρόνια. Εκάρη μικρόσχημος μοναχός με το όνομα Λογγίνος, μεγαλόσχημος το 1935 με το όνομα Εφραίμ. Τον επόμενο χρόνο χειροτονήθηκε Ιερέας. Από την αρχή καλλιέργησε με συνέπεια την υπακοή, την υπομονή, την προσευχή και τα δάκρυα. Συνήθιζε να φοράει μαύρα γυαλιά για να κρύβει τα δάκρυά του. Έκανε ο ίδιος αδέκαστη κρίση του εαυτού του σε καθημερινή βάση. Το 1936 μετά την κοίμηση του γερο-Εφραίμ ο Κυκλάδων Γερμανός τον χειροτόνησε αρχικά διάκονο και μετά Ιερέα.
Οι γέροντές του ήταν απλοί άνθρωποι, όμως αυτός με τη γνώση των γυμνασιακών σπουδών είχε δίψα για περισσότερα. Συνδέθηκε πνευματικά με τον γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή με την ευλογία του γέροντα Νικηφόρου. Ο άγιος Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής του δίδαξε την νηπτική θεολογία της ευχής "Κύριε Ιησού Χριστέ, υιέ του Θεού, ελέησον με", τη φυλακή των αισθήσεων, την κάθαρση της καρδίας και πώς να φτάσει στον θείο φωτισμό. Πολλές ήταν οι εμπειρίες του από τον αόρατο κόσμο, αλλά και οι μάχες με τους πειρασμούς. Το 1973 μετά την κοίμηση του Ιερομόναχου Νικηφόρου ο παπα-Εφραίμ ξεκίνησε να συγκροτεί συνοδεία. Ο παπα-Εφραίμ βίωνε πολλές πνευματικές εμπειρίες. Στις θείες Λειτουργίες έβλεπε αισθητά τη Χάρη του Θεού να μεταβάλλει τα θεία δώρα. Μετά τον καθαγιασμό των τιμίων δώρων, έβλεπε τον ίδιο τον Χριστό μέσα στο δισκάριο και αγγέλους να συλλειτουργούν. Δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα δάκρυα του, όταν έφθανε στο τεμαχισμό του Σώματος του Χριστού.
Ο παπα- Εφραίμ είχε το προορατικό και το διορατικό χάρισμα και αισθάνονταν τις αμαρτίες σαν δυσοσμία. Για την ενότητα των Ορθοδόξων ήταν σαφής λέγοντας ότι «το σχίσμα εύκολα γίνεται, η ένωση είναι δύσκολος». Στους μοναχούς συμβούλευε να έχουν οδηγό στην ομολογία τους το ψαλτήρι, ενώ καθοδηγούσε και τους λαϊκούς με την Χάρη του Θεού στην ποιμαντική του γάμου και της οικογενείας.
Το 1996 ο παπα-Εφραίμ έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο και έπεσε σε ακινησία. Στις 14/27 Φεβρουαρίου 1998 παρέδωσε την αγιασμένη ψυχή του στα χέρια του Κυρίου.
Ιωσήφ Βατοπαιδινός, Ο χαρισματούχος υποτακτικός, σσ. 20-70. Εφραίμ Κατουνακιώτης, Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης, σσ. 19-155. Ιερόν Ησυχαστήριον Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, Από τη ασκητική, σσ. 530-545. Ανώνυμος, «Ο μακαριστός γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης», http://www.pigizois.net/pneumatikoi_logoi/efrem_katouniakiotis/efraim.htm [προσπ. 29-10-2017]. Ριζόπουλος, Μορφές, σσ. 122-125.